De Community of Practice (CoP) Transdisciplinair Werken in Transities is in 2024 opgericht door het KIN in samenwerking met Het Groene Brein, met als doel transdisciplinair werken te stimuleren en te versnellen om zo bij te dragen aan maatschappelijke transities. Deze CoP biedt een platform voor professionals om kennis en ervaringen te delen en gezamenlijke uitdagingen aan te pakken. Het initiatief richt zich op het versterken van de transdisciplinaire benadering door middel van bijeenkomsten, waarbij steeds verschillende thema’s centraal staan zoals macht, design thinking, integratie van TD en tool voor het bevorderen van TD werken. De CoP nodigt iedereen uit om actief bij te dragen, of het nu gaat om het delen van kennis, casussen, het organiseren van sessies of het helpen bouwen aan het nationale expertisecentrum NECTR. Samen willen we de impact van transdisciplinair werken vergroten en de noodzakelijke veranderingen binnen complexe maatschappelijke vraagstukken realiseren.
📅 13 januari | 13.00 - 15.00
📍 Locatie: NWO Utrecht, winthontlaan 2 (Ruimte: auditorium)
Onderwerp: De rol van leer-vragen in trans-disciplinaire leerprocessen– door Christian Scholl (Maastricht University) en Marc Dijk (Maastricht University).
Studies naar duurzaamheidstransities onderstrepen vaak het nut van multi-actor experimenten als bron van leren, omdat leerprocessen de potentie hebben om transities te initiëren, te versnellen of te heroriënteren. Onderzoek naar leren in duurzaamheidstransities heeft echter nog weinig concrete tools voor practitioners opgeleverd, evenals weinig inzicht in wat daadwerkelijk geleerd wordt in de praktijk. In deze sessie verkennen we hoe een trans-disciplinaire aanpak met leervragen kan helpen om leerprocessen expliciet te monitoren en te sturen.
12.45 – 13.00 | Inloop Ontvangst met koffie en thee.
13.00 – 13.30 | Welkom-rondje & Introductie Leervragen
Wat is een aanpak met leervragen en wat zijn ervaringen ermee tot nu toe?
13.30 –14.30 | Aan de slag met Leervragen
Interactieve werksessie: Break-out in tafels van 4-6 personen. Elke tafel kiest een casestudy over een daadwerkelijk, recent of lopend experiment, stelt key actoren vast, formuleert een leeragenda, d.w.z. een reeks leervragen, en stelt vast hoe die leervragen in het experiment beantwoord kunnen gaan worden.
14.30 – 14. 55 | Nabeschouwing: Reflectie op de aanpak
Inzichten en ervaringen: reflectie op de rol en het nut van leervragen.
14.55 | Afsluiting



Locatie: Athena Instituut
De eerste CoP Transdisciplinair Werken van dit jaar was een waardevolle bijeenkomst. Wiesje Korf en Susanna Osinga van de Erasmus Social Design Hub verkenden de overlap en verschillen tussen ontwerpend werken en transdisciplinair werken, en gebruikten visuele methoden en een rollenspel om gelijkwaardiger communicatie te bevorderen. Jacqueline Broerse en Anne Loeber van het Athena Instituut deelden belangrijke inzichten over de uitdagingen van integratie in transdisciplinaire projecten, met een focus op het omgaan met polarisatie en het vinden van een gedeelde taal.
Locatie: CUCo
Tijdens de derde CoP-bijeenkomst op 10 december in Utrecht werd de oprichting van het Nationaal Expertisecentrum Transdisciplinair Werken (NECTR) besproken, met toelichting door Josephine Sassen-van Meer van TNO. Daarnaast liet Ferry Boschman van Windesheim de deelnemers ervaren hoe design thinking kan bijdragen aan transdisciplinair werken, met behulp van het ijsbergmodel. Daarnaast introduceerde CUCo een handige toolkit om inter- en transdisciplinaire samenwerkingen te bevorderen. De bijeenkomst bood inspirerende inzichten voor het versterken van samenwerking en kennisdeling binnen transdisciplinaire projecten.


Locatie: NWO-Utrecht
Tijdens de tweede CoP-bijeenkomst op 27 september hebben we samen met Laurens Hessels van het Rathenau Instituut onderzocht hoe om te gaan met macht in transdisciplinaire werkomgevingen. We bespraken concrete acties, zoals het buiten de gebaande paden denken en het creëren van een veilige werkomgeving. Daarnaast verkenden we de verdere ontwikkeling van de CoP, met focus op het leren van elkaar, systeemanalyse en de oprichting van een expertisecentrum voor transdisciplinair werken.